Congres cliëntenraden ‘De Kunst van de Medezeggenschap’ 3 december 2021
Op 3 december is het weer zover: het congres voor cliëntenraden in de gehandicaptenzorg.
Met een programma vol belangrijke onderwerpen voor de cliëntenraad. Zoals de wet, de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz), die dit jaar 25 jaar bestaat!
Iedereen kan zich op 3 december verder verdiepen in de Kunst van de Medezeggenschap!
Omdat er steeds meer coronabesmettingen zijn, is het congres volledig online. Het fysieke programma op Landgoed Zonheuvel in Doorn gaat helaas niet door.
Wel kan iedereen het online programma bekijken; dat gaat wel door.
Programma
Een online programma waarbij deelnemers vanuit huis een programma volgen.
10.00 uur Digitale opening
10.15 uur Opening van het congres
11.00 uur Ochtendprogramma, keuze uit:
- Zichtbaarheid van de cliëntenraad, workshop voor cliëntenraadsleden en ondersteuners
- Het kwaliteitskader en de cliëntenraad, beleidssessie voor naasten/vertegenwoordigers in de cliëntenraad en professionals
12.00 uur Lunchpauze
13.00 uur Middagprogramma, keuze uit:
- Kwaliteiten in de medezeggenschap, voor cliëntenraadsleden en ondersteuners
- Alles over de LCvV, beleidssessie voor naasten/vertegenwoordigers in de cliëntenraad en professionals
14.00 uur afsluiting van het congres
14.15 uur einde van het congres
Mensen die zich opgegeven hebben voor het programma op locatie hoeven zich niet opnieuw aan te melden voor het online congres. Binnenkort delen we een link voor deelname aan het congres.
Locatie
Online vanuit huis.
Kosten
De toegang is gratis. Het congres wordt georganiseerd door KansPlus en het LSR en wordt betaald door het ministerie van VWS.
Voor wie?
Cliëntenraden, familieverbanden, ondersteuners, functionarissen medezeggenschap, ambtelijk secretarissen, beleidsmedewerkers en bestuurders gehandicaptenzorg. Ook anderen die zich betrokken voelen bij de medezeggenschap zijn van harte welkom.
Meer informatie en inschrijven
Inschrijven voor het online programma kan via deze link. Vragen over op locatie programma niet invullen.
Voor informatie neem contact op met KansPlus/VraagRaak via 030-2363744 of via een mail naar vraagraak@kansplus.nl
Maak zelfstandig stemmen de norm en anders vrije keuze voor hulp in het stemhokje
Ieder(in) heeft samen met Oogvereniging, MaculaVereniging, Bartimeus, Koninklijke Visio, Robert Coppes stichting, LFB, Stichting Lezen en Schrijven, Sien, Stichting ABC, KBO-PCOB, Alzheimer Nederland, NOOM, VGN, EMB, Helpende Handen, Dit Koningskind en KansPlus input geleverd voor de consultatie. Kernpunt daarvan is dat wij vinden dat zelfstandig stemmen de norm moet zijn. En dat voor iedereen die dit (nog) niet zelfstandig kan, assistentie in het stemhokje mogelijk moet zijn.
Onze input bestaat uit de volgende adviezen en verbeterpunten:
- Assistentie naar eigen keuze in het stemhokje toestaan
Wij willen dat assistentie naar eigen keuze mogelijk wordt voor mensen met bijvoorbeeld een verstandelijke beperking, mensen met dementie, een psychische kwetsbaarheid, laaggeletterdheid of mensen die analfabeet of anderstalig zijn.
- Duur van het experiment verkorten en aantal gemeenten vergroten
Het ministerie wil 5 jaar lang, tijdens verschillende verkiezingen en maar in 5 gemeenten experimenteren met de nieuwe wet. Wij willen dat deze periode korter wordt en dat het aantal gemeenten wordt uitgebreid tot een representatief aantal.
- Ondersteuning in alle stemlokalen en training voor stembureauleden
Ons advies is dat in ieder stemlokaal algemene ondersteuning en hulp gegeven wordt en dat de informatie over hoe om te gaan met verschillende mensen, wordt opgenomen in de training van stembureauleden.
- Begrijpelijke en toegankelijke informatie
Alle informatie over verkiezingen en mogelijkheden voor ondersteuning moet overzichtelijk, begrijpelijk en op een toegankelijke manier gecommuniceerd worden bij de start van de experimenteerwet.
- Begeleiding voor mensen met een fysieke beperking moet blijven
De mogelijkheid voor mensen met een fysieke beperking om een begeleider naar eigen keuze mee te nemen moet blijven bestaan en de mogelijkheden om zelfstandig te kunnen stemmen moeten worden verruimd, bijvoorbeeld door de stemmal in alle gemeenten neer te zetten.
- Monitor en leer
Leer van de ervaringen die mensen hebben met de toegankelijkheid van het stemproces en de ondersteuning daarbij. Betrek ervaringsdeskundigen bij de definitieve vormgeving van de experimenteerwet.
Onze gezamenlijke reactie op de internetconsultatie vind je hier.
Reactie minister VWS op rapport Goede vertegenwoordiging van de Gezondheidsraad
Er zijn verschillende manieren waarop mensen met een (verstandelijke) beperking en ouderen officieel vertegenwoordigd kunnen worden als zij zelf hun belangen niet meer kunnen behartigen. Vaak is er onduidelijkheid over de vertegenwoordiging van patiënten en cliënten en leidt dit tot conflicten tussen zorgverleners en bijvoorbeeld de familie van de patiënt. In 2019 heeft de Gezondheidsraad een advies uitgebracht hoe die vertegenwoordiger verbeterd kan worden in het rapport Goede vertegenwoordiging. Zie deze link . Volgens de Gezondheidsraad ontstaat een deel van de onduidelijkheid doordat vertegenwoordiging in verschillende zorgwetten niet exact op dezelfde manier is vastgelegd. De raad adviseert dan ook om de Zorgverzekeringswet, Wet maatschappelijke ontwikkeling en Wet langdurige zorg op dit vlak gelijk te trekken.
Op 17 augustus 2021 heeft Minister de Jonge van VWS zijn reactie gegeven op dit rapport Goede vertegenwoordiging van de Gezondheidsraad. Hij is niet voornemens om het advies de wet aan te passen op te volgen en verwacht meer van een betere voorlichting bij het grotere publiek en bij betrokken zorgverleners. De minister wil met betrokken partijen om tafel gaan en afspraken maken over het opstellen van een handreiking waarmee betrokkenen bij de start van een zorgrelatie kunnen bespreken wat zij van elkaar verwachten, wat ieders verantwoordelijkheid is en wat te doen in geval van verschil van mening. Via deze link is de volledige reactie van de minister te lezen.
KansPlus volgt dit dossier actief. Zie ook https://www.kansplus.nl/2021/01/21/brief-aan-tweede-kamer-over-goede-vertegenwoordiging/
Vooraankondiging congres cliëntenraden ‘De Kunst van de medezeggenschap’
Op 3 december is het weer zover: het congres voor cliëntenraden in de gehandicaptenzorg.
Met een programma vol belangrijke onderwerpen voor de cliëntenraad. Zoals de wet, de Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen (Wmcz), die dit jaar 25 jaar bestaat! Maar bijvoorbeeld ook de zichtbaarheid van de cliëntenraad, medezeggenschap op de dagbesteding, de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden (LCvV) en technologie in de zorg komen aan bod.
Kortom: er is genoeg voor iedereen om zich verder te verdiepen in de Kunst van de Medezeggenschap!
Twee programma’s
Het congres heeft twee programma’s.
Een programma op locatie waarbij deelnemers samenkomen en workshops kunnen volgen.
En een online programma waarbij deelnemers vanuit huis een programma volgen.
Bezoekers kunnen kiezen of ze naar de congreslocatie komen of online meedoen.
Locatie
Op een locatie in de provincie Utrecht. Of online vanuit huis.
Kosten
De toegang is gratis. Het congres wordt georganiseerd door KansPlus en het LSR en wordt betaald door het ministerie van VWS.
Voor wie?
Cliëntenraden, familieverbanden, ondersteuners, functionarissen medezeggenschap, ambtelijk secretarissen, beleidsmedewerkers en bestuurders gehandicaptenzorg. Ook anderen die zich betrokken voelen bij de medezeggenschap zijn van harte welkom.
Meer informatie en inschrijven
De uitnodiging volgt in september. Vanaf 1 oktober kun je je inschrijven.
Reserveer de dag alvast in je agenda: vrijdag 3 december 2021. Mis het niet!
Rapportage IGJ over toepassing Wzd en Wvggz
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) houdt toezicht om te controleren of zorgaanbieders terughoudend en zorgvuldig omgaan met verplichte en onvrijwillige zorg. En om te zien of zorgaanbieders zich houden aan de wetten die hierover gaan. Sinds 1 januari 2020 gelden de Wet zorg en dwang (WzD) en de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg. (Wvggz). Deze wetten vervangen de Wet bijzondere opnemingen in psychiatrische ziekenhuizen (Wbpoz), waarvoor overgangsbepalingen golden.
In de rapportage wordt een overzicht gegeven van:
- Klachten over verplichte en onvrijwillige zorg in 2020.
De meeste klachten gingen over het toepassen van dwangmedicatie (44,3%). Ook ging een groot deel van de klachten over het beperken van bewegingsvrijheid (15.1%), over
insluiting (12.4%), opname in accommodatie (8.6%) en beperking in gebruik van communicatiemiddelen (5.8%). - Meldingen over verplichte en onvrijwillige zorg in 2020 en de eerste vier maanden van 2021.
De meeste meldingen gingen over de Wzd, over het niet beschikbaar zijn van een opnameplek. - Crisissituaties in 2020 en de eerste vier maanden van 2021. De inspectie ontvangt afschriften van crisismaatregelen voor patiënten onder de Wvggz en de inbewaringstelling (IBS) van cliënten onder de Wzd.
De volledige rapportage kunt u hier lezen.
‘Maak het stembiljet eenvoudiger’
Het huidige stembiljet is niet voor iedereen zelfstandig bruikbaar. Ieder(in), Sien, KansPlus, LFB, KBO-PCOB, NOOM, Oogvereniging en Stichting ABC vinden het belangrijk dat iedereen zo zelfstandig mogelijk kan stemmen. Dit geldt ook voor mensen met een beperking, een chronische aandoening, ouderen en mensen met een psychische kwetsbaarheid. Veel mensen vinden het stembiljet te ingewikkeld en moeilijk te hanteren vanwege het formaat. Op dit moment ligt er vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties een voorstel voor een nieuw stembiljet dat de toegankelijkheid van het stemproces voor een grote groep mensen moet verbeteren.
Het voorstel dat er nu ligt vereenvoudigt het stembiljet. Om het stembiljet nog toegankelijker te maken geven wij drie aandachtspunten mee:
- het stembiljet moet beschikbaar zijn in pictogrammen met de logo’s van de politieke partijen en lijstnummers, voor mensen die moeilijk of niet kunnen lezen;
- het stembiljet moet in een relevant aantal stembureaus zelfstandig bruikbaar zijn voor mensen met een visuele beperking;
- werk bij het ontwerp van het stembiljet volgens de principes van inclusief ontwerp en betrek ervaringsdeskundigen bij het ontwerp, testen, daadwerkelijk gebruik tijdens de verkiezingen en bij de evaluatie.
Het blijft belangrijk dat er goede informatie over het nieuwe stembiljet komt en dat deze informatie toegankelijk is voor iedereen. Daarnaast moeten mensen kunnen oefenen met een proefbiljet. Algemeen geldt dat diversiteit bij stembureauleden kan bijdragen aan een toegankelijker stemproces. En dat verkiezingsdebatten en verkiezingsprogramma’s in duidelijke taal en toegankelijk beschikbaar zijn.
Neem de ervaringen die mensen hebben met de ondersteuning. Zorg dat de resultaten meegenomen worden bij de definitieve vormgeving van het stemproces. Betrek hierbij ervaringsdeskundigen en hun vertegenwoordigende organisaties.
Via deze link is de gezamenlijke reactie op de internetconsultatie te lezen.
Reactie Iederin en partners consultatie Tijdelijke experimentenbesluit nieuwe stembiljetten
Eerste diploma’s Stevig naar de Top uitgereikt
“Ik durf nu meer ‘Nee’ te zeggen tegen mijn collega’s, vrienden en familie. Ik durf ook te zeggen ‘Wat bedoel je?’ als iemand iets zegt of vraagt als ik het niet begrijp.” John was 1 van de 5 cliënten die eind juli zijn eindpresentatie hield voor de training Naar de Top en daarmee zijn diploma behaalde. Ervaringsdeskundigen Eva en Agnes reikte samen met coach Jane en ondersteuner Han van KansPlus de diploma’s uit aan de 5 toppers.
Tijdens de training leerden de deelnemers om beter voor zichzelf op te komen. Ook ontdekten zij wat hun talenten zijn en maakten ze de eerste stappen om hun wens uit te laten komen. “Ik vind het leuk om voor anderen te zorgen. Ik zou ook graag in een verzorgingstehuis willen werken”, zo ontdekte Michelle. Heb jij jouw talent al ontdekt? Wat is jouw talent?
Han Mennen van KansPlus ondersteunt de ervaringsdeskundigen van de LFB bij de trainingen.
Stevig naar de Top is een van de trainingen uit het Project Naar de Top trainingen. Dit een trainingstraject voor mensen met een verstandelijke beperking en hun omgeving. Het trainingstraject wordt aangeboden bij zorgorganisaties. Bij tien zorgorganisaties gaan 100 mensen met een beperking aan de slag in vier verschillende trainingsvormen.
Meer weten over het project? Kijk op https://lfb.nu/naar-de-top/
Besluit NZa: betrek familie zorgvuldig bij fusie
Wat vooraf ging
In februari 2021 oordeelde het College van Beroep Bedrijfsleven (CBb) dat een familievereniging in de langdurige zorg een “andere betrokkene” is die naast de cliëntenraad zorgvuldig betrokken dient te zijn bij een fusie en dat daarover gerapporteerd dient te worden door de fusiepartners. Dit omdat op basis van wetgeving “familie” uitdrukkelijk genoemd is. De NZa (Nederlandse Zorgauthoriteit) werd hiermede op zijn vingers getikt omdat NZa weigerde inhoudelijk in te gaan op een bezwaar van de Familievereniging Leekerweide
Besluit NZa en de betekenis ervan
Inmiddels heeft NZa naar aanleiding hiervan het oorspronkelijke bezwaar van de Familievereniging Leekerweide opnieuw tegen het licht moeten houden. Via deze link is het herziene besluit van 29 juni jl. te lezen. Het besluit was aanvankelijk vertrouwelijk omdat de belanghebbenden twee weken de gelegenheid kregen te verzoeken vertrouwelijke gegevens of bedrijfsinformatie en dergelijke te laten verwijderen uit de openbare versie. Daar is geen gebruik van gemaakt en inmiddels is het besluit op de website ongewijzigd gepubliceerd.
Zoals in paragraaf 6 van het herziene besluit is aangegeven constateert NZa nu dat de fusiepartners LeekerweideGroep (zorg voor mensen met een verstandelijke beperking) en Wilgaerden (ouderenzorg/thuiszorg) ten onrechte in hun verzoek aan NZa om de fusie goed te keuren niet zijn ingegaan op de vraag of en zo ja hoe de familie (en dus in het geval van Leekerweide de familievereniging) zorgvuldige betrokken was bij de fusievoorbereiding en hoe met hun inbreng is omgegaan. En dat daarom de fusiegoedkeuring wordt ingetrokken. Gezien de uitspraak van CBb kon NZa eigenlijk niet anders besluiten. De nieuwe WilgaerdenLeekerweideGroep (WLG) zal dus een nieuw fusieverzoek moeten indienen om niet in strijd te handelen met de wetgeving die er in Nederland is met betrekking tot fusies in de gezondheidszorg. Het blijft uiteraard dan opnieuw een procedurele toetsing. Gezien de enorme schaalvergrotingsprocessen van de laatste jaren in de zorgsector zouden wij het een groot goed vinden als de NZa ook een meer inhoudelijke toetsing moest gaan doen. Wellicht een punt voor in de kabinetsformatie!
KansPlus is er erg blij mee dat NZa nu het besluit heeft teruggedraaid. Hiermee is duidelijk geworden dat NZa eindelijk inziet dat familie en familieverbanden (zoals een familievereniging) naast de cliëntenraad (ook als deze geheel of gedeeltelijk uit verwanten bestaat ) binnen een instelling voor langdurige zorg als “andere betrokkenen” gezien moeten worden. En dat zij daarom ook zorgvuldig betrokken moeten worden bij een door de organisatie gewenste fusie. De betrokken familievereniging was vanaf 31 maart 2020 in het geweer gekomen toen NZa besloot het bezwaar van de familievereniging (tegen het niet zorgvuldig betrekken) ter zijde te schuiven omdat men vond dat alleen de cliëntenraad een “andere betrokkene” is naast de fusiepartners zelf.
Belangrijk is ook dat familie en familieverbanden nu weten dat zij bezwaar kunnen indienen bij NZa tegen een fusie indien zij van mening zijn dat zij niet zorgvuldig betrokken waren in de voorbereiding naast de cliëntenraad. NZa kan nu een dergelijk bezwaar niet meer zo gemakkelijk terzijde schuiven door te stellen dat familie of een familieverband “niet ontvankelijk” is en dus het bezwaar niet meer inhoudelijk behoeft te behandelen.
Tenslotte is belangrijk dat NZa in het aanvraagformulier voor fusies (NZa faciliteert hiermee de organisaties die willen fuseren) ook uitdrukkelijk moeten aangeven dat ook familie of hun verbanden “andere betrokkenen” kunnen zijn en dat daarover gerapporteerd moet worden hoe zij zorgvuldige wijze betrokken zijn geweest. Zorgelijk is achteraf dat dit eigenlijk al vanaf 2008 had gemoeten en de kans groot is dat hierover bij de vele fusies over “ondergerapporteerd” is.
Uniek is verder dat er een nieuw fusieverzoek moet komen terwijl de fusie al vanaf 1 januari 2020 wordt geeffectueerd.
Deze uitslag was naar het oordeel van Familievereniging Leekerweide niet goed mogelijk geweest zonder de ondersteuning van KansPlus Belangennetwerk verstandelijk gehandicapten. Zij stelde onder meer subsidie beschikbaar om tot deze “juridische innovatie“ te komen. Voor familie, familieverbanden en zorginstellingen is zo duidelijk geworden dat familie/familieverbanden in de langdurige zorg naast de cliëntenraden stakeholders zijn die je moet betrekken bij het fusieproces en dat je daarover moet rapporteren naar de NZa.
Familievereniging en KansPlus wachten af wat de WLG gaat doen. Dat de NZa in een voorlopige beschouwing aangeeft dat men van mening was dat de familievereniging wel goed betrokken was (men name omdat men wist van de fusievoorbereiding) vinden wij een onjuiste conclusie. Geïnformeerd zijn is “andere koek” dan zorgvuldig betrekken en dus luisteren, inhoudelijk reageren en in gesprek gaan. Maar we wachten nu eerst het nieuwe fusieverzoek van de WLG af.
Zie ook https://www.kansplus.nl/2021/03/30/nza-moet-bij-fusie-naar-familie-luisteren/ en het artikel op Skipr.nl van 28 juli 2021
Jaaroverzicht KansPlus 2020
Met gepaste trots publiceren wij het jaaroverzicht 2020 van het Landelijk Bureau van KansPlus, belangennetwerk verstandelijk gehandicapten en VraagRaak, steunpunt medezeggenschap en de rapportage van het Kennis- en adviescentrum van KansPlus.
Zoals voor iedereen heeft de COVID-19 pandemie ook voor KansPlus in 2020 gevolgen gehad. Veel werkzaamheden werden bepaald door de coronapandemie en de maatregelen die daarmee gepaard gaan.
In het jaaroverzicht geven wij een samenvatting van de werkzaamheden van het Landelijk Bureau van KansPlus in 2020. De opdracht die KansPlus zichzelf stelt is het bevorderen van een goede kwaliteit van leven voor mensen met een verstandelijke beperking en het ondersteunen en adviseren van hun naasten. We vertalen dit in drie kerntaken.
- Belangenbehartiging. Dit doen we zowel landelijk als lokaal in de richting van de politiek, zorgaanbieders en andere beleidsbepalende organen en organisaties.
- Dienstverlening. Ondersteuning en advisering van individuele leden via het Kennis- en adviescentrum en ondersteuning van cliëntenraden en via VraagRaak, het steunpunt medezeggenschap van KansPlus.
- Ontmoeting. Recreatieve activiteiten voor mensen met een verstandelijke beperking, ledenvergaderingen en themabijeenkomsten.
In het land werken onze ledengroepen samen met de leden aan dezelfde missie. Iedere ledengroep draagt op een eigen wijze bij. Sommige ledengroepen organiseren mooie activiteiten waar de mensen waar het om gaat heel gelukkig van worden en waardoor ze ook deel kunnen uitmaken van een netwerk dat zich buiten een zorginstelling bevindt. Andere ledengroepen focussen zich meer op de belangenbehartiging op lokaal niveau en lobbyen voor beter vervoer, goede dagbesteding, betere toegankelijkheid, meer oog voor mensen met een verstandelijke beperking. En er wordt hard gewerkt. Het landelijk bestuur van KansPlus is trots op de ledengroepen en weet dat zij vaak met beperkte menskracht zich optimaal en op vrijwillige basis inzetten voor een mooi leven voor mensen met een verstandelijk beperking. Hier past alleen maar hele grote waardering voor. In 2020 zijn veel activiteiten helaas niet doorgegaan omdat elkaar fysiek ontmoeten niet of nauwelijks mogelijk was. Daardoor hebben veel ledengroepen geen activiteiten kunnen organiseren en is op andere manieren contact met leden geweest.
Het jaaroverzicht is opgebouwd langs de lijnen van het strategisch beleidsplan 2019-2023. Het strategisch beleid bestaat uit zes bouwstenen.
Via deze link kunt u de samenvatting van het jaaroverzicht lezen. U kunt deze en de uitgebreide versie ook lezen en downloaden via https://www.kansplus.nl/over-kansplus/jaaroverzicht-en-jaarrekening-2020/
Heeft u vragen of opmerkingen? Mail deze naar info@kansplus.nl of bel met 030-2363744.
Toiletalliantie in een nieuw jasje want ‘Iedere wc telt’
De Toiletalliantie gaat verder onder een nieuwe naam, mét een nieuwe website en een nieuwe huisstijl. De nieuwe website is vanaf nu te vinden via www.iederewctelt.nl.
Iedere wc extra telt. Vandaar de nieuwe naam: Toiletalliantie, Iedere WC Telt. De alliantie zet zich met ambassadeur Catherine Keyl in voor meer openbare, opengestelde en toegankelijke toiletten.
Het gebrek aan goede toegankelijke toiletvoorzieningen in Nederland zorgt voor angst bij patiënten (met bijvoorbeeld spijsverteringsklachten, stoma, incontinentie, etc.) voor gênante situaties en spanning om op pad te gaan. Dit geldt ook voor mensen met een verstandelijke beperking. Maar uiteindelijk heeft iedere Nederlander af en toe een toilet nodig.
KansPlus is sinds de oprichting in 2018 partner in de Toiletalliantie. KansPlus pleit vooral voor voldoende toegankelijke toiletten. Voor iedereen met hoge nood.