IGJ presenteert goede voorbeelden van complexe zorg
De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) heeft goede ervaringen verzameld over complexe zorg aan mensen met een ernstig verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag (EVB+). Zo kunnen zorgaanbieders leren van elkaars ervaringen, over wat er goed gaat, aldus de inspectie.
De inspectie bracht in 2021 en 2022 12 bezoeken aan zorgaanbieders die zorg bieden aan mensen met een ernstige verstandelijke beperking en moeilijk verstaanbaar gedrag (EVB+). Deze mensen hebben een IQ tussen de 20 en 35, een ontwikkelingsleeftijd tussen de 2 en 4 jaar en een zeer intensieve zorgvraag vanwege gedragsaspecten (VG07).
Passende plek
Juist voor deze mensen kunnen de gevolgen van goede of minder goede zorg groot zijn, aldus de IGJ. Soms moet men meerdere malen verhuizen om een passende plek te vinden. Of er wordt vaker onvrijwillige zorg toegepast bij mensen met EVB+. Dit alles kan bijdragen aan de onrust van mensen en hun gevoel van onveiligheid.
De inspectie geeft zorgaanbieders nu voorbeelden van wat goed gaat in de complexe zorg aan EVB+-cliënten. Hiermee wil de inspectie zorgaanbieders en zorgverleners stimuleren om met elkaar het gesprek aan te gaan over wat werkt. Het geeft geen compleet beeld over de zorg aan ernstig verstandelijk beperkte cliënten.
Bronnen: igj.nl en en skipr.nl
Gebruikersnetwerk Digitale Inclusie; ‘Leg sancties op bij ontoegankelijke websites en apps’
Het toegankelijk maken van overheidswebsites en -apps verloopt te langzaam. Daardoor kunnen veel mensen met een beperking, psychische kwetsbaarheid en ouderen hun zaken met de overheid niet zelfstandig regelen. Het GebruikersNetwerk Digitale Inclusie roept daarom Staatssecretaris Van Huffelen – via een brief aan de Tweede Kamer – op het mogelijk te maken om overheden die niet voldoen aan digitale toegankelijkheid een boete te geven.
Tot 30 maart kan de Tweede Kamercommissie Digitale Zaken schriftelijk vragen stellen aan Staatssecretaris Van Huffelen over digitale inclusie. Het GebruikersNetwerk heeft de commissie in een brief 7 belangrijke aandachtspunten meegegeven:
- De website en app van het Tijdelijk Noodfonds Energie zijn niet toegankelijk en gebruiksvriendelijk en gebruik ervan kan leiden tot veiligheidsrisico’s. Bovendien is het analoog indienen van een aanvraag niet mogelijk.
- Het tempo waarin overheidswebsites en apps toegankelijk worden gemaakt is te laag. Extra versnelling is nodig.
- De 16 belangrijkste overheidsapps moeten volledig toegankelijk worden (en niet toegankelijker zoals de Staatssecretaris zegt).
- Onderzoek hoe de verplichte standaard DigiToegankelijk (EN 301 549) wél kan worden opgenomen in de inkoopvoorwaarden van de overheid.
- Rapporteer over de voortgang van het Stappenplan Versnelling Digitale Toegankelijkheid éérder dit jaar, namelijk op 1 juli 2023, en daarna periodiek.
- Zet een landelijk expertisecentrum op voor het betrekken van de burger bij het ontwerpen van digitale dienstverlening, in lijn met het advies van Berenschot.
- Maak – naar Zweeds voorbeeld – sanctioneren van overheidsorganisaties die niet voldoen, mogelijk.
Lees hier de volledige brief.
Na 30 maart kan het enkele weken duren voordat de staatssecretaris de vragen van de Kamerleden heeft beantwoord. Het GebruikersNetwerk blijft de ontwikkelingen op de voet volgen.
Deelnemende organisaties in het GebruikersNetwerk Digitale Inclusie zijn: Dovenschap, Dwarslaesie Organisatie Nederland, EMB Nederland, Hoormij.NVVS, Ieder(in), KBO-PCOB, Dit Koningskind, LFB, MIND, Oogvereniging, Sien, Spierziekte Nederland en KansPlus.
Enquête over PlusPunt- het kwartaalblad van KansPlus met Zeg’s
KansPlus brengt vier keer per jaar het verenigingsblad PlusPunt uit.
In PlusPunt schrijven we over wat we als vereniging doen en wat we bereiken. Zo zijn er informatieve artikelen over wet- en regelgeving en ontwikkelingen in de zorg. Regelmatig zijn er artikelen over de activiteiten van de ledengroepen van KansPlus. En ervaringen van naasten over het leven met en van hun kind met een beperking. We schrijven ook voor en over verwanten- en cliëntenraden en familieverenigingen. Onderwerpen waarmee we de positie van mensen met een verstandelijke beperking en naasten versterken. Deze artikelen staan apart in de PlusPunt, in het katern ZEG’s.
We zijn benieuwd wat u als lezer van PlusPunt vindt. Meedoen kan digitaal via deze link.
Wilt u de enquête op papier invullen? Dan kunt u een exemplaar opvragen bij KansPlus. Dit kan door te bellen met 030-2363744 of door te mailen naar pluspunt@kansplus.nl.
Invullen van de vragenlijst kan tot 10 april.
Ervaringen met de Wet zorg en dwang: resultaten onderzoek cliëntorganisaties
Ervaringen met de Wet zorg en dwang: 0-meting
Samen met cliëntorganisaties Ieder(in), Alzheimer Nederland, de LFB, het LSR en Per Saldo hebben wij afgelopen najaar onderzoek gedaan onder onze achterbannen naar ervaringen met de Wet zorg en dwang (Wzd). Hierdoor maakten we inzichtelijk waar volgens ons de Wzd verbetering behoeft.
Uit dit onderzoek (441 respondanten) blijkt dat de kennis onder cliënten, naasten en zorgprofessionals over de wet nog steeds beperkt is. Ook hebben niet alle zorgaanbieders de wet al goed ingevoerd en geven ze vaak nog onzorgvuldig onvrijwillige zorg. Daarnaast wordt er nog te weinig gezocht naar alternatieven voor onvrijwillige zorg.
Bovendien wordt het stappenplan, voor communicatie met cliënt en vertegenwoordiger, onvoldoende en onzorgvuldig ingezet. Zo zegt een vertegenwoordiger: ‘Ik moest er steeds achteraan hoe ver het stond met het stappenplan. Dat kwam niet prettig over’.
Lees hier alle resultaten van het onderzoek, de 0-meting.
De Wzd regelt de rechten van mensen met een verstandelijke beperking, dementie of gelijkgestelde aandoeningen bij onvrijwillige zorg. In 2022 verscheen de evaluatie van de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg en de Wzd. Alzheimer Nederland, KansPlus, het LSR, LFB, Per Saldo, Naar-Keuze en Ieder(in) waren erg kritisch over de aanbevelingen van die wetsevaluatie. Gezamenlijk hebben de organisaties toen een aantal punten onder de aandacht gebracht van de leden van de Eerste en Tweede Kamer (zie hier voor onze reactie op de wetsevaluatie). Daarbij hebben we dankbaar gebruik gemaakt van de (toen nog) concept samenvatting van de 0-meting.
Reactie van de Minister
Minister Helder schrijft recent in de brief aan de Tweede Kamer wat zij met de aanbevelingen uit het evaluatierapport gaat doen. Volgens haar komen de belangrijkste doelen van de wet, het terugdringen van het toepassen van dwang en het vergroten van de eigen regie van mensen die gedwongen zorg nodig hebben, onvoldoende uit de verf. Ook bevestigt zij dat de complexe wet nog steeds niet door alle zorgaanbieders goed is geïmplementeerd. Er zijn volgens Helder grote inspanningen nodig om de wet goed uit te voeren. Verder wil ze nadrukkelijk de rechtspositie versterken van mensen die met onvrijwillige zorg te maken krijgen. De minister kondigt in de brief aan een heel nieuw wetsvoorstel voor te bereiden.
Stappenplan
Een belangrijk onderdeel van de Wzd waarin de rechtpositie van cliënten wordt gewaarborgd is het stappenplan, waarbij elke stap wordt besproken met de cliënt en de vertegenwoordiger. Het stappenplan wordt in de praktijk onvoldoende en onzorgvuldig ingezet. Ook wordt er nog te weinig gezocht naar alternatieven. Daardoor bestaat het risico dat onvrijwillige zorg te snel en/of te lang wordt toegepast.
Cliëntvertrouwenspersoon
De cliëntenvertrouwenspersoon (CVP) speelt een belangrijke rol in het beschermen en versterken van de positie van de mensen met een beperking. Uit het onderzoek van de cliëntorganisaties én uit de wetsevaluatie van afgelopen jaar blijkt dat de CVP onvoldoende tot zijn recht komt en dat er nog weinig bekendheid over is. De minister laat weten dat ze zich gaat inzetten voor het verstevigen van de positie van de CVP. Zo worden zorgaanbieders verplicht om cliënten expliciet te wijzen op de mogelijkheid om een beroep te doen op de CVP. Ook locatiebezoeken door de CVP wil de minister wettelijk regelen. De cliëntenorganisaties waaronder KansPlus zullen nauw betrokken blijven bij de verdere uitwerking hiervan.
Hoe nu verder?
Er komt een nieuw wetsvoorstel met betrekking tot zorg en dwang. Om concrete voorstellen uit het veld te verzamelen, organiseert het ministerie van VWS het komende jaar klankbordgroepen. De cliëntenorganisaties vertegenwoordigen daarin samen het cliëntperspectief, zodat de rechtpositie van mensen die te maken krijgen met onvrijwillige zorg in het nieuwe wetsvoorstel geborgd wordt. In de eerste helft van 2024 moet het nieuwe wetsvoorstel aan de Tweede kamer worden gestuurd, die dan naar verwachting per 1 januari 2026 in werking zal treden. Tot die tijd is het van belang om de huidige wet te blijven naleven, zodat de rechtspositie van mensen in de praktijk niet verslechtert.
Actualisering van de wegwijzer ‘Wat als ik het niet meer kan?’
‘Iedereen die zorg verleent aan iemand met een beperking, vraagt zichzelf wel eens af: wat als ik het niet meer kan? Deze en soortgelijke vragen kan je beantwoorden met de wegwijzer ‘Wat als ik het niet meer kan?’. Deze tool wijst je de weg naar informatie, organisaties, hulpmiddelen en websites voor het vinden van mogelijke antwoorden.’
Op basis van de vragen van verzorgenden en naasten is deze tool ontwikkeld. Er komen verschillende thema’s aan bod. Denk aan bewustwording, zorg en wonen en omgaan met emoties. Elk thema bestaat uit 3 onderdelen: een beschrijving van het thema vanuit het perspectief van naasten, ervaringen van naasten en wat je kunt doen en waar je terecht kunt. Hierdoor haal je uit de wegwijzer allerlei richtingen zodat je kunt omgaan met de vraag ‘Wat als ik het niet meer kan?’.
We zijn benieuwd of er in het afgelopen jaar nieuwe informatie of kennis is ontwikkeld die we toe kunnen voegen aan de wegwijzer. Op welk thema is een vernieuwing? Of heeft er een update plaats gevonden?
Laat het ons weten via t.streng@vilans.nl, zodat we de wegwijzer kunnen aanvullen hiermee!
Je vindt de wegwijzer via deze link: Wat als ik het niet meer kan?
Nieuwe technologische toepassingen in de verstandelijk gehandicaptenzorg
Technologie helpt mensen op het gebied van wonen, leven, leren, werken, taal en gezondheid. Dit geldt ook voor mensen met een verstandelijke beperking.
Er zijn al veel technologische innovaties beschikbaar in de verstandelijk gehandicaptenzorg. Op de website van Zorg van Nu vind je innovaties voor mensen met een verstandelijke beperking. Klik hier voor een overzicht van innovaties die beschikbaar zijn voor mensen met een verstandelijke beperking.
Een aantal voorbeelden zijn:
- een drinkbeker voor veilig drinken voor mensen met een slikstoornis
- slim incontinentiemateriaal
- communicatie en spraak-apps
Heb jij ervaring met deze of andere innovaties voor mensen met een verstandelijke beperking? Deel ze met ons en met elkaar. Dat kan via de sociale mediakanalen van KansPlus of door een mail naar advies@kansplus.nl.
Bronnen: VGN en Zorg van Nu
Beleidsreactie minister Helder op evaluatie Wvggz en Wzd
Minister Helder heeft 13 maart aan de Tweede Kamer en Eerste Kamer haar beleidsreactie gestuurd op het evaluatierapport van Amsterdam UMC/Trimbos over de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) en de Wet zorg en dwang psychogeriatrische en verstandelijk gehandicapte cliënten (Wzd). Het doel van beide wetten is: minder dwang, betere rechtsbescherming.
De wetten uit 2020 zijn in het afgelopen jaar geëvalueerd. De reacties hierop waren stevig, ook van de cliëntorganisaties. Wij hebben gevraagd om de huidige wet te handhaven, de implementatie ervan te stimuleren en de rechtspositie van mensen die te maken hebben met onvrijwillige zorg te blijven borgen.
Zoals verwacht is VWS nu met een schriftelijke reactie aan de Tweede Kamer en Eerste Kamer gekomen.
Voor de Wzd geeft de minister het volgende aan als taken die er liggen:
- de complexiteit van de wet terugdringen
- het aanpassen van het stappenplan en het gebruik ervan
- het waarborgen van de positie van cliënten die zich niet kunnen verzetten en tegelijkertijd geen bereidheid tonen
- het complexe begrippenstelsel vereenvoudigen zodat de wet voor zorgverleners die de wet moeten uitvoeren begrijpelijker wordt: de functie van de Wzd-functionaris
- het aanpassen van het onderscheid tussen de regels voor intramurale en ambulante zorg
De minister wil 2023 gebruiken om een concreet wetsvoorstel uit te werken en dit te toetsen bij zorgaanbieders, professionals en betrokkenen. Het voornemen is om in de eerste helft van 2024 een conceptwetsvoorstel aan de Kamer te sturen.
Bron: https://www.tweedekamer.nl/kamerstukken/brieven_regering/detail?id=2023Z04249&did=2023D09953
De LVOI informeert
In 2020 is de Landelijke verenging van Ouderinitiatieven (LVOI) opgericht.
De LVOI zet zich in voor de belangen van ouderinitiatieven en het uitwisselen van kennis en ervaring. Zij geven onder andere informatie over het opzetten en in stand houden van ouderinitiatieven, zoals praktische, financiële en bestuurlijke aspecten. Ze werken nauw samen met andere relevante belangenorganisaties als per Saldo en Naar Keuze.
De LVOI heeft een nieuwe stichting opgericht, die onafhankelijk opereert van de LVOI: De stichting Dienstverlening Ouderinitiatieven (SDOI). De SDOI heeft een regeling in het leven geroepen voor het bemiddelen bij ‘kwesties en klachten’, die kunnen ontstaan binnen ouderinitiatieven. Voor het deelnemen aan deze regeling en het gebruik maken van de diensten van klachtenfunctionarissen, kan een ouderinitiatief zich melden bij de SDOI: www.sdoi.nl
Meer informatie op https://ouderinitiatieven.nl
Wegwijzer voor ouders en persoonlijk begeleiders bij ziekenhuisopname van hun kind/cliënt
Om de ziekenhuiszorg voor mensen met een verstandelijke beperking te verbeteren heeft het Platform VG Brabant de wensen, behoeften en knelpunten in beeld gebracht. Daaruit hebben zij de ‘Wegwijzer voor ouders en persoonlijk begeleiders’ ontwikkeld.
De wegwijzer is ontwikkeld met hulp van ervaringsdeskundige ouders en is ondersteund en gefinancieerd door Zorgbelang brabant en het CZ Fonds. Ouders en persoonlijk begeleiders weten vaak het beste welke dagelijkse zorg en begeleiding er nodig is. Op het overdrachtsformulier in de Wegwijzer kunnen zij vooraf veel informatie over die specifieke zorg en gedrag vastleggen. Het overdrachtsformulier helpt ouders en persoonlijk begeleiders en ziekenhuismedewerkers om samen goede passende zorg te regelen.
Op de website van Platform VG Zuidoost Brabant www.platformvgzuidoostbrabant.nl staat nog meer informatie en tips. Onder het thema ‘Ziekenhuiszorg’ staan aanbevelingen, filmpjes en goede praktijkvoorbeelden.
De wegwijzer is te downloaden op de website van Platform VG regio Zuidoost Brabant via rubriek thema’s of via de volgende link.
Regiobijeenkomsten ‘Werken met het kwaliteitskompas’
Woon of werk jij bij een zorginstelling in de gehandicaptenzorg en krijg je daarbij zorg en ondersteuning? Dan willen we met jou komen praten over het Kwaliteitskompas. Doe je mee?
In de gehandicaptenzorg zijn afspraken gemaakt over zorg en ondersteuning. Die afspraken heten ‘Kwaliteitskompas gehandicaptenzorg 2023-2028’. Die afspraken heette eerst: het ‘Kwaliteitskader Gehandicaptenzorg’.
Het Kwaliteitskompas is gemaakt door mensen van VGN en andere organisaties.
- Kwaliteitskompas Gehandicaptenzorg 2023-2028 in makkelijke taal
- Kwaliteitskompas gehandicaptenzorg 2023-2028
De VGN, organiseert samen met andere organisaties, middagen voor jou en voor familieleden, begeleiders, leidinggevenden en bestuurders van verschillende zorginstellingen. KansPlus werkt ook mee aan deze bijeenkomsten. De middagen bestaan uit twee delen. Die heten ‘subsessies’. Die gaan over de vier bouwstenen van het Kwaliteitskompas:
- Bouwsteen 1 = de zorg aan een cliënt (het ondersteuningsplan)
- Bouwsteen 2 = wat cliënten en familie van de zorg vinden (cliëntervaringsonderzoek)
- Bouwsteen 3 = begeleiders praten met elkaar over ‘ hoe doen we het en wat kan beter?’
- Bouwsteen 4 = inzicht in kwaliteit (rapport en bezoek van mensen van buiten
Tussendoor kun je elkaar leren kennen. En je kunt praten over de dingen die je belangrijk vindt. Zoals hoe de zorg geregeld is. Of over hoe goed de zorg is.
Er zijn nog bijeenkomsten op de volgende dagen:
- Regio Oost : 9 maart 13.30 tot 17.00 uur – Wehl (Elver)
- Regio Zuid : 23 maart 13.30 tot 17.00 uur – Sterksel (Kempenhaege)
- Regio West : 5 april 13.30 tot 17.00 uur – Zoeterwoude (Gemiva-SVG)
Kun je op één van deze dagen? Meld je dan aan op de website van VGN.
Het is belangrijk dat veel mensen het Kwaliteitskompas kennen, weten waarom het belangrijk is en hoe ze het kunnen gebruiken. Zien we je op een van de bijeenkomsten?
Bronnen: hetlsr.nl en vgn.nl